تهراندشت کجاست؟

تهراندشت یکی از مناطق خوش‌آب‌وهوا در استان البرز است که در بخش چهارباغ شهرستان ساوجبلاغ واقع شده و در فاصله‌ای حدود ۶۰ کیلومتری از غرب تهران قرار دارد. این منطقه در مسیر جاده قدیم تهران–قزوین واقع شده و از طریق اتوبان کرج–قزوین نیز قابل دسترسی است. نزدیکی به شهرهای کرج، نظرآباد و هشتگرد، موقعیت استراتژیک تهراندشت را برای سکونت و سرمایه‌گذاری به خصوص در بخش ویلا سازی تقویت کرده است.

تهراندشت از 17 رسوتا تشکیل شده است که در ادامه این مقاله از ویلا آتا به آن می پردازیم.

اقلیم و آب‌وهوا

تهراندشت دارای آب‌وهوایی معتدل و ییلاقی است. تابستان‌ها خنک و دلپذیر و زمستان‌ها سرد است. این ویژگی اقلیمی باعث شده تا تهراندشت به یکی از مقاصد محبوب برای ساخت ویلا و گذران تعطیلات آخر هفته تبدیل شود. وزش نسیم‌های کوهستانی از سمت البرز و رطوبت نسبی مناسب، شرایط زیستی مطلوبی را فراهم کرده‌اند.

طبق تجربیات خودم در گرمای تابستان این منطقه اختلاف دمای 3 – 4 درجه با شهر کرج دارد ، یعنی در دمای 37 درجه که من در تهراندشت بودم شهر کرج دمای تقریبی 41 درجه ای داشت و البته این اختلاف دما به استان تهران بیشتر است.

جمعیت و بافت انسانی

جمعیت ساکن دائمی تهراندشت نسبتاً کم است که شامل بومی های منطقه می شود و بیشتر شامل باغداران، کارگران فصلی و نگهبانان ویلاها می‌شود. جمعیت این منطقه در تعطیلات و آخر هفته ها به اوج خود می رسد ، در سال‌های اخیر با توسعه ساخت‌وساز و افزایش مهاجرت از تهران و کرج، جمعیت این منطقه به‌تدریج در حال افزایش است. بافت انسانی تهراندشت ترکیبی از بومیان ساوجبلاغ و مهاجران شهری از استان های البرز و تهران است که سبک زندگی متفاوتی را در منطقه به صورت غیر بومی رقم زده‌اند.

نکته ای جالب که در زمان جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل وجود داشت ، جمعیت منطقه از زمان شروع تا چند روز بعد از جنگ بود که صف های طولانی در سوپر مارکت ها ، رستوران ها ، جاده ها و شهرک های ویلایی بود ، طوری که در هیچ جای این منطقه با جمعیت کم جای سوزن انداختن نبود ، بسیاری از مردم به جهت امنیت بیشتر ، دور از جنگ بودن به این منطقه آمده بودند و انفجار جمعیت در این زمان در اینجا رخ داد.

لیست روستاهای تهراندشت

منطقه تهراندشت از چند روستا تشکیل شده است که نام همه آنها در لیست زیر وجود دارد ، هر کدام از این روستاها ویژگی خاص خود را دارند و به لحاظ فرهنگی و سرسبزی با یکدیگر متفاوت هستند و همین موضوع سبب شده تا قیمت زمین در آنها کمی متفاوت با جاهای دیگر باشد.

• سعیدآباد
• آران
• رضاآباد
• سرخاب
• نمکلان
• قنبرآباد
• اسماعیل آباد
• احمدآباد
• قره‌قباد
• اسماعیل آباد
• حاجی آباد
• زکی‌آباد
• قاسم آباد
• آقا عباس آباد بزرگ
• حسین‌آباد
• عباس‌آباد کوچک
• ایقربلاغ

باغات و پوشش گیاهی

تهراندشت به‌واسطه خاک حاصلخیز و منابع آبی مناسب، دارای باغات گسترده‌ای از درختان میوه مانند سیب، گیلاس، آلبالو، گردو، زردآلو ، شلیل و هلو است. این باغات نه‌تنها جنبه اقتصادی دارند، بلکه به زیبایی بصری منطقه نیز افزوده‌اند و آن را به مقصدی دلپذیر برای طبیعت‌گردی تبدیل کرده‌اند. برخی از باغات به‌صورت سنتی و برخی دیگر با سیستم‌های آبیاری مدرن اداره می‌شوند.

طبق امار موجود منطقه ساوجیلاغ که تهراندشت بخش اعظم ان را تشکیل می دهد 3 درصد از میوه و صیفی جات کشور را تامین می کند.

خاک و منابع طبیعی

خاک تهراندشت از نوع لومی و غنی از مواد آلی است که برای کشاورزی و باغداری بسیار مناسب است. منابع آبی منطقه شامل چاه‌های عمیق، قنوات قدیمی و رودخانه‌های فصلی است که در کنار بارش‌های زمستانی، نیاز آبی باغات را تأمین می‌کنند. این خاک حاصلخیز، یکی از عوامل اصلی جذب سرمایه‌گذاران کشاورزی و ویلاسازی بوده است.

خاک حاصلخیز در کنار وفور اب در این منطقه سرسبز باعث شده تا منطقه ای بسیار سرسبز بوجود اید و دلیل وجود ویلاهای بسیار با استخر در منطقه همین موضوع است.

تاریخ و تمدن

تهراندشت از نظر تاریخی بخشی از دشت ساوجبلاغ بوده که در دوران قاجار و پهلوی به‌عنوان منطقه‌ای ییلاقی برای اشراف و درباریان مورد استفاده قرار می‌گرفت که وجود منطقه تهران ویلا در تهراندشت گواه ان است.

از آثار تاریخی خاص تهراندشت می توان به تپه باستانی و کاروان سرای ینگی امام در نزدیکی ان اشاره کرد و وجود اثار تاریخی کهن دیگر در روستاهای اطراف که اغلب به عنوان مناطق ییلاقی کاربرد دارد از دیگر موارد تاریخی در این منطقه است که نشان از تمدن کهن منطقه دارد. برخی منابع محلی از وجود کاروان‌سراهای قدیمی و مسیرهای تجاری در گذشته خبر می‌دهند.

فرهنگ و سبک زندگی

فرهنگ غالب در تهراندشت ترکیبی از سنت‌های بومی منطقه ساوجبلاغ و سبک زندگی شهری مهاجران تهرانی است. البته این فرهنگ در روستاهای مختلف کمی متفاوت است ، برای مثال روستاهایی مثل سرخاب یا سعیدآباد که از قدیم شاهد حضور غیربومیان در این منطقه بوده‌اند بیشتر با فرهنگ خوش‌نشین ها یا غیر بومی ها عجین شده اند ، در ایام تعطیل، این منطقه میزبان خانواده‌هایی است که برای استراحت، طبیعت‌گردی و دوری از آلودگی شهرهای بزرگ به این منطقه سفر می‌کنند. مراسم‌های محلی، بازارهای فصلی و تعاملات اجتماعی در باغ‌ها و ویلاها، بخشی از فرهنگ جاری تهراندشت را تشکیل می‌دهند.

زبان صحبت مردمان این منطقه ترکی است ، البته نباید این زبان را با زبان ترکی آذری اشتباه گرفت .

ویلاسازی و توسعه شهری

در دو دهه اخیر، تهراندشت به یکی از قطب‌های ویلاسازی در استان البرز تبدیل شده است. پروژه‌های متعدد ساخت ویلا، شهرک‌های خصوصی، باغ‌ویلاهای لوکس و مجتمع‌های تفریحی در این منطقه شکل گرفته‌اند. این توسعه، گرچه موجب رونق اقتصادی شده، اما نگرانی‌هایی در خصوص تخریب محیط‌زیست و منابع طبیعی نیز به همراه داشته است. برخی شهرک‌های معروف مانند “شهرک جهان ویلا” و “تهران ویلا” و “باغستان کارینا” و  “شهرک زعفرانیه”، “شهرک افق” و “شهرک خورشید” در این منطقه واقع شده‌اند.

ویلا آتا مرجع مناسبی برای خرید ویلا در تهراندشت است.

ظرفیت‌های گردشگری

تهراندشت با مناظر طبیعی زیبا، باغات سرسبز، هوای پاک و نزدیکی به تهران، ظرفیت بالایی برای توسعه گردشگری دارد. مسیرهای پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، کمپینگ، اقامتگاه‌های بوم‌گردی و رستوران‌های سنتی از جمله فرصت‌هایی هستند که می‌توانند در آینده توسعه یابند. همچنین نزدیکی به مناطق تاریخی مانند روستای برغان، طالقان و کردان، ارزش گردشگری تهراندشت را دوچندان کرده است.

چالش‌ها و فرصت‌ها

• فرصت‌ها: توسعه گردشگری پایدار، کشاورزی ارگانیک، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اقامتی و تفریحی، ایجاد بازارهای محلی و صنایع دستی.
• چالش‌ها: ساخت‌وسازهای غیرمجاز، تخریب منابع طبیعی، کمبود زیرساخت‌های شهری، خطر کم‌آبی در بلندمدت، و نبود نظارت کافی بر توسعه شهری.